Krzysztof Popek Libros

Bułgarscy historycy rekonstruują dawne migracje Bułgarów, serbscy zaś mobilność ludności serbskiej, nie starając się rozszerzyć ich o szerszy kontekst całego regionu i nie dostrzegając, że procesy te nie ograniczały się wyłącznie do przedstawicieli ich narodów. Wielu autorów przedstawia czarno- białą narrację o narodzie, który prowadzi bohaterską walkę z przeciwnikiem (Turkiem, Grekiem, Austriakiem), a ziemie przez niego zamieszkane są prezentowane jako narodowo homogeniczne. Perspektywy te mają ważny wpływ na badania migracji: milczy się na temat wygnania muzułmanów czy Greków bądź wartościuje się je pozytywnie, zawyża się skale uchodźstwa i cierpienia przedstawicieli własnych grup etnicznych oraz lekceważy ofiary po stronie innych wspólnot. Niniejsza książka chce iść na przekór tym tendencjom.

Autor miał trudne zadanie zbadania wielu problemów z życia muzułmanów w Bułgarii po klęse 1878 roku i nie ulegania presji oficjalnej narracji którejkolwiek ze stron. Starał się być w tym konsekwentny. Wiem jak trudno jest analizować wielowarstwowy przekaz strony bułgarskiej, tureckiej, greckiej czy serbskiej. Poglądy te są często tak rozbieżne, że autorzy mają ogromny kłopot z zachowaniem minimum obiektywizmu i dystansu.Krzysztofowi Popkowi to się udalo, za co naleza sie słowa uznania. Stopień trudność z jakim mierza się bałkaniści jest porównywalny jedynie z tym, z jakim specjaliści od Kaukazu czy Bliskiego Wschodu. z recenzji prof. dr. hab. Miroslawa Dymarskiego