Das östliche Europa als Verflechtungsraum
Agency in der Geschichte





Agency in der Geschichte
Erinnerungen polnischer NS-Zwangsarbeiter:innen
Album zawiera około 100 warszawskich fotografii z 2 połowy lat. 40 wybranych z bogatych archiwów Polskiej Agencji Prasowej przez Katarzynę Madoń-Mitzner i Annę Brzezińską. Zdjęcia znakomitych polskich fotoreporterów (m.in. Jerzego Baranowskiego, Stanisława Dąbrowickiego, Karola Szczecińskiego i Zdzisława Wdowińskiego) dokumentują wojenne zniszczenia stolicy i odradzanie się miasta. Autorki albumu budują wzruszającą opowieść o podnoszącej się z ruin Warszawie i o jej mieszkańcach, którzy z determinacją odbudowują swoje miasto, żyjąc w skrajnie ciężkich warunkach, zmagając się z biedą, niedostatkiem, starają się wrócić do normalności i cieszyć się życiem.
To pierwsza książka z serii Historia Mówiona jest wielogłosem o tak skrajnym doświadczeniu, jak przejście przez nazistowski obóz koncentracyjny. Opowiada o tym ponad stu byłych więźniów Mauthausen-Gusen. Nagrano 164 świadectwa byłych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Mauthausen. Ich opowieści (świadectwa, zeznania, wyznania) pogrupowano częściowo chronologicznie, częściowo tematycznie. Chronologiczne rozdziały przedstawiają nam przedwojenne życiorysy rozmówców, drogę do obozu, pierwsze dni, ostatnie dni, wyzwolenie, powrót do domów. Tematyczne – to m.in. głód, życie w tzw. rewirze, system terroru, stosunki wzajemne między więźniami, filie – czyli podobozy – takie jak Gusen. Tom, zebrany i zredagowany w głównej mierze dzięki Katarzynie Madoń-Mitzner, jest częścią międzynarodowego projektu dokumentacyjnego Mauthausen Survivors Documentation. Projektu, którego Ośrodek Karta jest polskim partnerem. Wspomniany tom otwiera też nowy cykl publikacji pod tytułem „Historia mówiona”. (Marian Turski) Nagroda Historyczna „Polityki” 2011