Wyszczelski Lech Orden de los libros

Polska odrodzona w listopadzie 1918 roku musiała zbrojnie kształtować swoje granice. Tak było również na południu, gdzie miał miejsce spór o przynależność Śląska Cieszyńskiego, Spiszu i Orawy z nowo powstałą Czechosłowacją. W trzeciej dekadzie stycznia 1919 roku armia tego państwa niespodziewanie zaatakowała nieliczne polskie oddziały na Śląsku Cieszyńskim. Czechosłowacka ofensywa została zatrzymana pod Skoczowem i Ustroniem, po czym walki zostały przerwane. O niekorzystnym dla Polski przebiegu granicy wzdłuż rzeki Olzy przesądziła decyzja mocarstw zachodnich z lata 1920 roku. Stało się to przyczyną złych stosunków polsko-czechosłowackich w następnych latach. Okazja do rewanżu nadarzyła się jesienią 1938 roku, gdy Hitler wywołał tzw. kryzys sudecki. Władze polskie wykorzystały go do wymuszenia na Pradze zwrotu spornych obszarów. Wojsko Polskie niemal bez walki zajęło Zaolzie, Spisz i Orawę. Społeczeństwo przyjęło entuzjastycznie te sukcesy marszałka Śmigłego- Rydza i ministra spraw zagranicznych Becka, ale cena była bardzo wysoka. Polska, chcąc nie chcąc, stała się wspólniczką Hitlera w rozbiorze Czechosłowacji, co na długo pozostało w pamięci Czechów. Był to też błąd strategiczny, gdyż niecały rok później, we wrześniu 1939 roku, Wojsko Polskie musiało bronić południowej granicy przed niemieckim Wehrmachtem i sprzymierzoną z nim armią słowacką. Profesor Lech Wyszczelski szczegółowo opisuje te wydarzenia, nie szczędząc polskim przywódcom krytyki.

Obejmuje materiał dotyczący wydarzeń z lat 1815-1939. Prezentuje treści z historii powszechnej i historii Polski w przejrzysty, łatwy do przyswojenia sposób poprzez przystępny tekst, ciekawe fotografie, infografiki oraz ilustracje. Kształci umiejętności historyczne, takie jak praca z tekstem źródłowym, mapą czy danymi statystycznymi, dzięki wykorzystaniu wielu rodzajów źródeł opatrzonych zadaniami zadaniom. Rozwija zainteresowanie przedmiotem m.in. za pomocą elementu To budzi kontrowersje i propozycji dodatkowych publikacji książkowych. Ułatwia przygotowanie do sprawdzianów dzięki Podsumowaniom, Tablicom chronologicznym i Słowniczkowi. Pomaga w przygotowaniach do matury dzięki różnorodnym zadaniom i wskazówkom zamieszczonym w bloku Wiesz Umiesz Zdasz.

Dzieje wojskowości polskiej dwudziestolecia międzywojennego są częstym tematem publikacji historyków. Nadal pozostaje jednak jeszcze wiele niepodjętych wątków. Do takich zaliczyć można funkcjonowanie pionu wojennego niezależnego od Ministerstwa Spraw Wojskowych, wyłączonego nawet od 1926 roku z cywilnej kontroli parlamentarnej. Jego pomysłodawcą był marszałek Piłsudski. Miał on wysoką rangę – w latach 1926–1939 najważniejszą – w strukturach centralnych wojska. Uznać jednak trzeba, że ten model funkcjonowania nie służył jego właściwemu przygotowaniu do wojny. Izolował armię od demokratycznej kontroli społecznej nad jej funkcjonowaniem. Wykorzystywał siły zbrojne do działalności politycznej, a nawet do zbrojnego wystąpienia przeciw legalnym władzom. Wydaje się, że nie powinien być wzorcem dla współcześnie przyjmowanych rozwiązań.

Bitwa o Nasielsk to najważniejsze wydarzenie w bitwie na przedpolach Warszawy powstrzymujące marsz ku Wiśle wojsk rosyjskiego Frontu Zachodniego. Bitwa ta stworzyła podstawy do uruchomienia manewru znad Wieprza, który doprowadził do diametralnego odwrócenia losów generalnej bitwy i zmusiła przeciwnika do ucieczki na wschód. Bitwa o Nasielsk, jako pole bitwy 5. Armii gen. Sikorskiego, jest niedoceniana przez polską historiografię. Milczano o niej z powodu animozji personalnych między dowódcą tej armii a marsz. Piłsudskim. Nie pozostaje więc nic innego jak uporczywie upominać się o przywracanie prawdy historycznej. Stąd apel do historyków o nieskazywanie jej na zapomnienie. Ale także apel do lokalnej społeczności o zdecydowanie większą aktywność w przywrócenie pamięci o tym wydarzeniu.

Powstanie Wielkopolskie należy do bardzo nielicznych polskich powstań narodowych, kt�re zakończyły się pełnym sukcesem powstańc�w. Powstańcy mieli to szczęście, że Niemc�w powstrzymał przed zdecydowaną ofensywą w celu militarnej rozprawy z powstaniem narzucony im układ rozejmowy podpisany w Trewirze. Nie odważyli się także w maju i czerwcu 1919 r., w ramach krytyki projektu, a następnie samego traktatu pokojowego, na wojnę z Polską. Powstańcy osiągnęli swe cele samodzielnie, przy niewielkim, wręcz symbolicznym wsparciu kadrowym ze strony Wojska Polskiego. Przede wszystkim zrealizowany został cel polityczny, dla kt�rego powstanie wybuchło, gdyż Wielkopolska niemal w całości znalazła się w granicach państwa polskiego.

Opisywane w tej książące wydarzenia odnoszą się do 1919 r. i w zasadzie koncentrują się na przygotowaniu, przeprowadzeniu i skutkach zajęcia Mińska jako centrum polityczno-kulturalnego Białorusin�w, narodu nieśmiało aspirującego do własnej państwowości. Była to największa bitwa tej wojny stoczona w pierwszym roku jej trwania.W opracowaniu tym zostały także przybliżone wydarzenia militarne ją poprzedzające, w tym wyprawa wileńska oraz opanowania przez Polak�w dw�ch znaczących miast - Wilejki i Mołodeczna - kt�re stanowiąły podstawę do operacji zajęcia Mińska.

Niekonwencjonalne formy prowadzenia wojen i walki zbrojnej znane były już w starożytności. Dwudziesty wiek to liczne działania nieregularne w formie partyzantki prowadzonej w II wojnie światowej przeciwko okupacyjnym wojskom niemieckim, a po zakończeniu tej wojny jako jedna z podstawowych form walki narodów kolonialnych i znajdujących się pod obcym panowaniem, pozwalająca im wybić się na niepodległość. Polskie działania specjalne okresu międzywojennego, traktowane współcześnie jako mieszczące się w teorii wojny hybrydowej, są szczególnie interesujące nawet w skali Europy i obejmowały nie tylko rozważania teoretyczne, przygotowywanie struktur organizacyjnych czy szkolenie, ale też sprawdzane były praktycznie w toku prowadzonych dużych operacji. W publikacji między innymi: -Polskie działania specjalne podczas wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920 roku -Działalność Ekspozytury nr 2 -Specyfika działań przeciwko Litwie -Planowanie działań specjalnych na obszarze Wolnego Miasta Gdańska -Przygotowania do akcji specjalnych na wypadek wojny z Niemcami -Akcja Łom - działania specjalne na Zaolziu i Rusi Zakarpackiej -Miejsce Związku Strzeleckiego w działaniach dywersyjnych na wypadek wojny.

Wojna polsko-rosyjska 1919-1920 obrosła w wiele mit�w i legend.Jest to zrozumiałe w kontekście znaczenia tej batalii dla los�w Polski i całej Europy.Publikacja podejmuje m.in. następujące problemy: Kto był agresorem i jakie były rzeczywiste cele walczących państw? Dlaczego Piłsudski wstrzymał ofensywę jesienią 1919 roku? Stawka na Petlurę i jej konsekwencje Zdobycie czy zajęcie opuszczonego Kijowa i propaganda tego wydarzenia Czy istotnie zdarzył się cud nad Wisłą? Mity i legendy z bitwy na przedpolach Warszawy Radiowywiad i legenda o jego decydującym znaczeniu dla wojny Oskarżenia ze strony Moskwy o celową eksterminację jeńc�w wojennych

J�zef Piłsudski, tw�rca polskiej polityki wschodniej, Rosję traktował jako przeszkodę w funkcjonowaniu wolnej Polski. Najpierw pr�bował realizować wizję federacyjną polegającą na odgrodzeniu Rosji od pozostałej części Europy Środkowo-Wschodniej kordonem państw pod polskim kierownictwem.Po ostatecznym fiasku tej wizji zaczął lansować tzw. prometeizm, polegający na rozsadzaniu od wewnątrz Rosji Radzieckiej przez narody dążące do wyzwolenia się z jej hegemonii. Narodowa Demokracja z kolei opowiadała się za budową jednorodnego, narodowego, silnego państwa polskiego, ale i ona za sw�j cel polityczny postrzegała osłabianie politycznej pozycji rządu kierowanego przez bolszewik�w.Ruch prometejski ma niewątpliwie polskie korzenie, ale z jego założenia wynikało, że starał się wykorzystać do działań wymierzonych przeciwko Rosji niekt�re narody siłą włączone do imperium, upominające się o swą niepodległość

Śmigły-Rydz należał do pierwszoplanowych osób obozu niepodległościowego, który pod przewodnictwem Józefa Piłsudskiego przygotowywał grunt do walki o wolną Polskę. Zdobył uznanie jako waleczny żołnierz i ceniony dowódca. W czasie wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920 r. należał do najwybitniejszych dowódców liniowych Wojska Polskiego. Po przewrocie majowym 1926 r. nadal był inspektorem armii i trzymany był przez Piłsudskiego z dala od polityki. W dość tajemniczych okolicznościach po śmierci Piłsudskiego został wyznaczony na generalnego inspektora sił zbrojnych. W latach 1935-1939 marsz. Śmigły-Rydz stał się najważniejszą osobą w Polsce. Już pierwsze dni Września 1939 obnażyły błędny i zaniedbania popełnione przez Śmigłego-Rydza w okresie przygotowań do wojny. Bożyszcze tłumów stało się naraz człowiekiem o słabej psychice. Czarę goryczy przelały decyzje podjęte 17 września 1939 r., w tym najważniejsza dotycząca porzucenia walczących jeszcze wojsk, bez formalnego wyznaczenia swego następcy, i przekroczenie granicy rumuńskiej. Poniósł życiową klęskę i co więcej nie wykazał realizmu w ocenie swych dokonań. Do śmierci wierzył w możliwość odegrania jeszcze znaczącej roli politycznej w Polsce.