JACEK OLCZYK Libros

Inspirująca podróż w czasie przez krakowskie życie literackie – od kawiarń Młodej Polski przez kultowe miejsca PRL-u po alternatywną cyberkulturę XXI wieku.Owoc wieloletnich badań Jacka Olczyka, który przeczesywał pamiętniki, korespondencję, dobrą i złą prasę, by stworzyć pierwszą tego rodzaju panoramę w historii miasta. Składają się na nią soczyste plotki, barwne domysły, donosy, dyskusje i kłótnie, wzloty i upadki, walka o wolność i o stolik w modnym miejscu – czyli wszystko to, czego nie znajdziecie w podręcznikach i opracowaniach naukowych. To opowieść o wielkiej i mniejszej literaturze tworzonej przez mieszkańców, miłośników i przeciwników Krakowa na przestrzeni przeszło 120 lat.Książka może z powodzeniem służyć jako literacki przewodnik po kulturalnej stolicy Polski, który prowadzi czytelnika szlakiem nie tylko ważnych stron polskiej literatury, ale także jej kulis i zapleczy.

Literatura polska w świetle przymusów Oulipo to miniprzegląd polskich gatunków poetyckich i prozatorskich, które wykorzystują technikę pisania pod przymusem (fr. criture sous contrainte), zdefiniowaną blisko sześćdziesiąt lat temu przez członków Oulipo (Ouvroir de Littrature Potentielle Warsztat Literatury Potencjalnej). Czytelnik odnajdzie tu przykłady pisania pod różnego typu przymusami formalnymi, od poetyk przednowoczesnych poprzez wybranych poetów XX wieku (Leśmian, Peiper, Themerson, Białoszewski, Sosnowski, Fajfer) aż po programistów i autorów generatorów cyfrowych (Onak). Publikacja ta stanowi dogodny punkt wyjścia do dalszego badania dzieł opartych na użyciu przymusów i wpisuje się jednocześnie w szerszy kontekst humanistyki cyfrowej. Autor w sposób przejrzysty i zwięzły przybliża poetykę przymusu według Oulipo. Przymus oznacza tutaj potencjalną strukturę, która organizuje język, temat i jest wyrazem dobrowolnie przyjętego ograniczenia. Jacek Olczyk tłumaczy mechanikę przymusu, sięgając po przykłady z twórczości Pereca, Queneau czy Lescure'a, odnosi się też szkicowo do działalności pokrewnych Oulipo grup A.L.A.M.O. i P.A.L.F. Ta prezentacja, zdradzająca znakomitą orientację w literaturze przedmiotu, zostaje wzbogacona o niezbędną analizę pojęć plagiat przez antycypację oraz przymus tradycyjny, czyli nakazów i zakazów sformułowanych w dawnych tekstach normatywnych. Z recenzji dr. hab. Jerzego Franczaka JACEK OLCZYK historyk literatury, autor Życia literackiego w Krakowie (Kraków 2016). Badacz twórczości Oulipo i tłumacz Georges'a Pereca. W latach 20162019 związany z projektem naukowym Twórcze programowanie. Laboratorium realizowanym w Instytucie Kultury UJ w Krakowie