ŻAK Wydawnictwo Akademickie Libros

W dynamicznie zmieniającym się świecie współczesnym występują zjawiska życia społecznego, które wcześniej miały zupełnie inny wymiar. Jak piszą redaktorzy naukowi tej pracy, pedagogika społeczna jest tą subdyscypliną naukową, która w szczególnie aktywny sposób reaguje na otaczającą nas przestrzeń społeczną. Towarzyszy praktyce i teorii naukowej od ponad stu lat. Na różne sposoby pomaga opanować otaczający człowieka świat rzeczy i zjawisk, zrozumieć go i uczynić przyjaznym. W tej zbiorowej monografii naukowej zebrano teksty dotyczące przestrzeni życia społecznego skupionych wokół trzech kategorii: szkoły – kultury – tożsamości. Zgromadzone artykuły odnoszą się do aktualnych zjawisk społecznych oraz kulturowych. Książka jest adresowana do szerokiego grona odbiorców, szczególnie studiów pedagogicznych i kierunków społecznych, którzy poszukują odpowiedzi na pytania dotyczące współczesności.

W dokumencie Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku opublikowano listę ośmiu kluczowych kompetencji, które współcześnie są niezbędne człowiekowi w procesie uczenia się przez całe życie. Kompetencje kluczowe, na które składają się wiedza oraz umiejętności mają szczególnie ważne znaczenie w rozwijającym się społeczeństwie wiedzy, umożliwiają szybsze dostosowanie się do gwałtownych zmian w świecie. Kształtowane w procesie edukacji mają szansę w życiu dorosłym człowieka być czynnikiem innowacji i produktywności, a ponadto wpływać na jego motywację i na jakość pracy. W publikacji, będącej drugą z serii książek (pierwsza to „Kompetencje kluczowe dzieci i młodzieży. Teoria i badania”) autorzy odwołują się zaleceń unijnego dokumentu i wprowadzają czytelnika w praktyczną problematykę kompetencji kluczowych. Czytelnik poznaje wiele rozwiązań praktycznych realizowanych już od przedszkola, jak również sprawdzone sposoby organizowania pracy i nowe spojrzenia na metody i możliwości edukacyjne kształtujące rozwój kompetencji kluczowych.

Przedstawiona praca naukowa cechuje się ważnymi refleksjami dydaktycznymi godnymi zastosowania w procesach nauczania. W części pierwszej autorzy – pedagodzy z wielu ośrodków akademickich analizują nminimalizację niepowodzeń edukacyjnych jako priorytet w dziedzinie kształcenia. Szczególne miejsce poświęcono zatem przeciwdziałaniu i analizie niepowodzeń szkolnych, problemowi analfabetyzmu, motywowaniu do nauki uczniów sprawiających trudności wychowawcze. W części drugiej analizie poddane zostały relacje szkoły i środowiska jako przestrzenie edukacyjnego dialogu, omówiono kompetencje emocjonalne nauczyciela, ale także uwagę zwrócono na nowe tendencje w kształceniu, jakie niesie edukacja medialna. Przedstawiono także zagrożenia, jakie może powodować cyberświat.

W tej publikacji wielokulturowość została przedstawiona nie tylko jako współwystępowanie w tej samej przestrzeni grup o cechach odmiennych kulturowych, ale przede wszystkim jako zjawisko tożsamościowe, ideologiczne i edukacyjne. W pracy zostały zebrane teksty opisujące doświadczenia funkcjonowania w zróżnicowanej kulturowo przestrzeni społecznej, na przykład migrantów polskich w Wielkiej Brytanii, oraz przeanalizowano poczucie tożsamości europejskiej studentów krajów UE, a także problemy tożsamościowe współczesnych nastolatków. Uwzględniono ponadto kwestie uwarunkowań kompetencji kulturowych i komunikacji międzykulturowej oraz ich znaczenie dla tożsamości jednostki w sytuacji migracji. Przeprowadzono badania komunikacji w rodzinie z doświadczeniem migracji. W publikacji znalazły się też teksty pokazujące wartość edukacji międzykulturowej. Praca adresowana do studentów kierunków pedagogicznych, socjologicznych oraz nauczycieli zainteresowanych procesami społeczno-kulturowymi zachodzącymi w Polsce i Europie.

Publikacją jest nawiązaniem do wydawnictwa powstałego z okazji V Zjazdu Pedagogów Społecznych. To istotny głos pedagogów społecznych odnoszących się do najważniejszych spraw społecznych współczesności podnoszonych podczas debaty. W czterech częściach pracy autorzy odnieśli się ważnych społecznie kwestii takich, jak społeczny pejzaż i kontekst współczesnego życia społecznego, istotne elementy kształtujące dyscyplinę pedagogiki społecznej oraz czynniki wpływające na kondycję współczesnej rodziny.

Jako redaktor niniejszej pracy zbiorowej podjęłam się znalezienia odpowiedzi na pytanie, czym charakteryzują się „wartościowa” znajomość, koleżeństwo i przyjaźń oraz jakie jest ich znaczenie w procesie wychowania młodego pokolenia – takimi słowami redaktora naukowego można by scharakteryzować prezentowaną monografię naukową, choć obszar tematyczny pracy jest nawet bogatszy, bo zawiera o wiele szersze tematy. Autorzy poszczególnych artykułów prowadzą nas stopniowo przez kolejne zagadnienia: motyw więzi w rodzinie, więzi społecznych w przestrzeni miejskiej, w kontekście architektonicznym, w środowisku pracy, w działalności wolontaryjnej, wspólnotowej, religijnej, temat przyjaźni młodzieńczej, przyjaźni na odległość. Praca szczegónie polecana wychowawcom oraz rodzicom, a także animatorom kultury i działaczon społecznym.

Praca powstała jako wynik badawczej obserwacji środowiska życia przez pedagogów społecznych. Jak konkludują redaktorzy naukowi pracy, jedne ze środowisk są wspierające, inne ograniczające szanse na zmianę. W pracy podzielonej na trzy części nakreślono wymiary życia społecznego, skupiono się także na dookreślaniu jakości życia i zakresie możliwych działań pedagogicznych. Artykuły poświęcono kategorii domu rodzinnego, a także roli ojca w rodzinie, wczesnemu macierzyństwu, życiu rodzinnemu czy jakości życia młodego pokolenia. Książka powinna zainteresować tych wszystkich, którym bliskie są problemy społeczne współczesności.

Ta publikacja powinna znaleźć się w biblioteczce każdego nauczyciela szkoły podstawowej uczącego w klasach I, II oraz III oraz studenta specjalności pedagogika wczesnoszkolna. To niepowtarzalne kompendium wiedzy napisane przez nauczycieli akademickich kształcących pedagogów wczesnoszkolnych. W pracy zostały omówione – zgodnie z tytułem – poszczególne dziedziny kształcenia, czyli edukacja polonistyczna, matematyczna, edukacja medialna, przyrodniczo- ekologiczna, plastyczno-techniczna, muzyczna, fizyczna oraz poruszono temat wychowania terapeutycznego dzieci z trudnościami w uczeniu się. Opracowanie może istotnie poszerzyć sposób rozumienia podstawowych dziedzin kształcenia w niższych klasach szkoły podstawowej.

Naszym zamierzeniem było dać nauczycielowi solidny fundament wiedzy merytorycznej i humanistycznej do ukształtowania osobowości wszechstronnej, otwartej, innowacyjnej. A co jeszcze ważniejsze dać motywację do rzetelnego wypełniania powinności wobec samego siebie, wobec młodzieży, wobec społeczeństwa. Te przeświadczenia stały się przesłanką doboru i zakresu treści haseł. Wiele w nich historii, bo kto nie zna i nie rozumie przeszłości, ten jest ślepy na przyszłość. Bardzo wiele w nich treści, które z pozoru nie przynależą do pedagogiki. Ale tylko z pozoru.

Suplement Encyklopedii pedagogicznej XXI wieku pod redakcją profesora Tadeusza Pilcha zamyka edycję siedmiotomowej encyklopedii przedmiotowej z dziedziny wychowania. Ten ostatni tom porządkujący wiedzę z historii wychowania, myśli pedagogicznej, innowacji pedagogicznych oraz szeroko pojętej humanistyki zawiera około 200 haseł między innymi takich jak: edukacja społeczna, dziecko nieśmiałe czy grupa rówieśnicza, spisanych przez prawie 100 autorów z uczelni pedagogicznych z kraju i zagranicy. Suplement omawianego dzieła ma szczególne znaczenie w tymże przedsięwzięciu edytorskim. Zamyka go bowiem indeks alfabetyczny oraz działowo-przedmiotowy haseł zawartych we wszystkich tomach Encyklopedii. Oba te zestawienia mają ułatwić poruszanie się czytelnikom po tym imponującym i rozległym wydawnictwie. Jak napisał Profesor Tadeusz Pilch - redaktor naukowy pracy w posłowiu do Encyklopedii: Podstawowym paradygmatem tworzenia Encyklopedii była jej funkcja informacyjna i propedeutyczna. Encyklopedia ma służyć jako uniwersalny przewodnik po wszelkich dyscyplinach pedagogicznych na poziomie podstawowym i wskazywać drogi do kształcenia rozszerzającego lub specjalistycznego.