Roszak Piotr Libros

The purpose of every guidebook is not only to show the right way or to give the most important tips but also to create a certain significant context which will give walking in an unknown area a different dimension and enrich both intellectually and spiritually. In 2011 Nicolaus Copernicus University Publishing House published a book entitled Camino de Santiago – not Only the Way,1 in which we attempted to inscribe our local Camino Polaco (the Polish Way) in the European tradition of St. James, indicating historical, theological and regional aspects. It was, as it were, the first step, which was quickly followed by others. This time we would like to offer the reader a publication which might be of practical use to those who plan to follow the Way of St. James (Camino Polaco) in Kuyavian-Pomeranian Province. This is not a novelty on St. James’s Routes. The first guidebook to the Camino de Santiago – Liber Sancti Iacobi – was written in the 12th century and described in detail the trails and situations which a wanderer could encounter.

Szlak św. Jakuba (hiszp. Camino de Santiago) to przecinająca całą Europę sieć dróg prowadzących do grobu św. Jakuba Apostoła, znajdującego się w Santiago de Compostela w północno-zachodniej Hiszpanii. Każdego roku przemierzają go tysiące pielgrzymów, którzy od czasów wczesnego średniowiecza (VIII w.), podejmują wysiłek wędrówki inspirowany wiarą i poszukiwaniem najważniejszych wartości. Różnymi drogami i odmiennymi środkami lokomocji, ale z tym samym duchem kształtowali świadomość jedności kontynentu europejskiego pośród widocznych oznak kulturowej różnorodności. Przewodnik po Camino Polaco w województwie kujawsko-pomorskim jest zaproszeniem do odkrycia regionu i rozpoczęcia swego pielgrzymowania właśnie na tych ziemiach. Może to być dobry „wstęp” do późniejszej wyprawy na Camino albo „zwieńczenie”, już po odbyciu pielgrzymki do Santiago, aby kroczyć śladami tych, którzy od średniowiecza pielgrzymowali z Kujaw i Pomorza, do Composteli.

Mozarabowie pozostają do dziś otoczeni nimbem tajemniczości, postrzegani jako niespokojna, nieugięta mniejszość i określani jako „reszta” czy pozostałość po dawnej świetności chrześcijańskiego królestwa Wizygotów, którzy ocaleli po inwazji arabskiej na początku VIII wieku1. Pozostawili po sobie dyskretne ślady, zwłaszcza w architekturze, kaligrafii i liturgii, które choć nie mówią wszystkiego, to jednak przekazują wystarczająco wiele wiadomości o ich codziennym życiu i wrażliwości religijnej. Należą do tych grup społeczno- -religijnych, których nagłe pojawienie się na scenie dziejów związane jest z ważnymi wydarzeniami historycznymi, których stali się konsekwencją i mimowolnymi uczestnikami. W ich przypadku chodzi o nową konstelację społeczno- polityczną, która powstała w wyniku upadku królestwa Wizygotów, choć zasadniczych źródeł dramatycznego końca ich państwowości, zdaniem wielu historyków, należy doszukiwać się w wewnętrznych podziałach w społeczeństwie wizygockim. Z Wprowadzenia